Sözleşmeli öğretmenlik mülakatında nelere dikkat etmeli? Bilindiği üzere Milli Eğitim Bakanlığı 03/08/2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 'Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik'le sözleşmeli öğremen istihdamında sözlü sınav diğer adıyla mülakat yöntemi ile öğretmen alımına gideceğini beyan etti. KPSS puan üstünlüğüne göre ihtiyaç duyulan öğretmen branşında en az üç katı adayın mülakatlara alınacağı düşünüldüğünde, on binlerce öğretmen adayının eylül ayında mülakata gireceği görülmektedir.
Tüm öğretmen adaylarını bu konuda tatlı bir telaşın sardığı, mülakatlar konsunda ne yapmaları gerektiği hususunda araştırmalara girişildiği bu dönemde sizler için mülakatlarda neler yapılması gerektiği, mülakata nasıl hazırlanılması gerektiği ve mülakat atmosferi ile ilgili bir yazı hazırladık. Öncelikle şunu belirtelim ki Milli Eğitim Bakanlığı mülakatlar konusunda tecrübeli bir bakanlıktır. Dada önce farklı kademelere mülakatla personel alan Bakanlık, bu mülakatları en son Okul Müdülüklerinde gerçekleştirmiştir.
Unutulmamalıdır ki sözleşmeli öğretmenlik süreci ile Milli Eğitim Bakanlığı'na dahil olan arkadaşlarımız meslek hayatlarının perk çok safhasında mülakata tabi tutulacaktır. Örneğin; aday öğretmenlik, müdürlük, şube müdürlüğü vb görevler için de mülakata girecek olan meslektaşlarımız için bu yazımız önem arz etmektedir. Bu anlamda ele aldığımız bu mülakat dosyası hem genel mülakat kuralları, hem de Milli Eğitim Bakanlığı'nın Şube Müdürlüğü ve Okul Müdürlüğü mülakatlarındaki uygulamaları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Peki nasıl başlar mülakatlar ve mülakat sırasında nelere dikkat etmemiz gerekir? Hadi gelin bu soruların cevabını verelim.
1- Mülakata girmeden önce yapmam gerekenler nelerdir?
Gerek öğretmenlik mesleği için gerekse de diğer meslekler için olsun, bir mülakata girmeden önce en önemli unsur kişinin kendisini tanıması ve anlamlandırmasıdır. Mülakata girmeden önce kendinizi iyice tanımalısınız. ünkü mülakatı gerçekleştirenler de öncelikle bunu yapmaya çalışacaktır. Kendinizi tam anlamıyla tanıyabilirseniz, öğretmenlik mesleğine dair niteliklerinizi, hayallerinizi, yeterliliğinizi karşınızdakine daha iyi aktarabilirsiniz. Bunun için en önemlisi kendinize olan güveniniz ve tecrübeleriniz ile niteliklerinizi küçük görmemenizdir. Kendinizi daha iyi tanıyabilmek ve mülakat komisyonuna tanıtabilmek için şu soruları mülakat öncesinde kendinize sormanızda fayda vardır: - Neden öğretmen olmak istiyorum? - Öğretmenlik mesleğiyle ilgili niteliklerim nelerdir? - Öğretmen olarak atanırsam eğitim camiasına ne gibi katkım olur? - Öğretmenlik mesleği ile ilgili tecrübelerim nelerdir? - Zayıf ve güçlü yönlerim nelerdir? Tüm soruların cevabını kendi kendinize verdikten sonra, mülakat komisyonundan size gelebilecek sorulara daha hazırlıklı olabilir ve karşınızdakileri daha iyi ikna edebilirsiniz.
2- Mülakata girerken özgeçmiş hazırlama gerek var mı?
Her şeyden önce belirtelim ki gireceğiniz mülakatlarda öyle uzun uzadıya içeride kalma, kendinizi destanlar yazarcasın komisyona ifade etme şansınız olmayacaktır. Zaten bu teknik olarak da mümkün değildir. Geçmiş tecrübeler ve öngörüler neticesinde bir aday için mülakatın ortalam 5-10 dakika olacağı varsayılmaktadır. Bunun için kendinizi akademik, liyakat ve beceri olarak ifade edebileceğiniz en iyi materyal hiç kuşkusuz öz geçmiş formudur. İnternetten çok farklı şekillerde bulabileceğiniz öz geçmişinize kendinizle ilgili dikkat çekici ve öğretmenlik mesleğine, kariyerinize, liyakatınıza, eğitiminize dair bilgilerinizi eklemeyi unutmayın. Bu tarz bir çalışma komisyon üyelerinde aynı zamanda olumlu bir algı oluşmasına yardımcı olacaktır.
3- Mülakata girerken kılık kıyafetim ve dış görünüşüm nasıl olmalıdır?
a) Saçlar: Kadınlar bugün saçlarını abartıdan uzak yapmalı. Kısa ve orta uzunluktaki saçlar, düz veya hafif fönlü olarak kullanılabilir. Uzun saçlar arkadan at kuyruğu olarak tabir edilen şekilde toplanabilir veya topuz yapılabilir. Erkekler saçlarını kısa, temiz ve abartıya kaçmayacak şekilde taramalı ve mutlaka sakal traşı olmalıdır.
b) Makyaj: Kesinlikle sade veya aşırıya kaçmayan bir makyaj tercih edilmeli. Aşırılıklar komisyon tarafından hoş karşılanmayacaktır.
c) Takı: Mümkün oldukça takılardan uzak durulmalıdır. Takılacaksa da uzun, sallantılı, ses çıkaran takılar yerine sade bir takı kullanılabilir. Erkeklerin zincir kolye, küpe gibi aksesuarlardan uzak durması tercih edilir.
d) Kıyafet: Kadınlar koyu lacivert, füme veya siyah tonlarında pantolun-çeket veya etek-çeket giyebilir. Bunun dışında uygun bir şekilde elbise veya etek tercih edilebilir. Az topuklu veya düz kapalı, boyanmış ve koyu tonlarda bir ayakkabı tercih edilmelidir. Erkekler koyu renk takım elbise (mümkünse lacivert), beyaz veya açık mavi bir gömlek giyebilir. Lacivert veya takım elbisenin tonuna uygun kravat takabilirler. Mümkünse rugan, klasik bir siyah ayakkabı veya kıyafete uygun bir ayakkabı tercih edilmelidir. Kılık kıyafet ve dış görünüş ilk izlenim adına önemlidir ve komisyon üyelerini önemsediğinizi, işinize değer verdiğinizi gösterir. Aynı zamanda kıyafetinizdeki renk seçimi, uyum ve temizlik kendinize güveninizi artırır ve mesleğe uygunluğunuzu yansıtır.
4- Komisyon üyeleri kimlerden oluşur ve bana karşı nasıl davranırlar?
Mülakat ortamı, atmosferi nasıldır? Mülakat komisyonu Bakanlığın görevlendirdiği bir başkan ve iki üyeden oluşur. Muhtemelen; Başkan Bakanlıkta Daire Başkanı düzeyinde, üyeler ise İl Milli eğitim Müdür Yardımcısı, İlçe Milli Eğitim Müdürü veya Şube Müdürü düzeyinde olacaktır. Daha önceki tecrübelerimizden de sabittir ki mülakat komisyonundaki yetkililer seçilirken bu kişilerin bireylerle olan diyaloğu, yeterlilikleri ve kişisel becerileri önem arz etmektedir.Öncelikle mülakatla ilgili ön yargılarınızı bir kenara bırakın. Mülakkatta kimse size amirlik yapmayacak, sizi incitecek tavır ve davranışta bulunmayacaktır. Dolayısı ile mülakata girdiğinizde komisyon üyeleri sizleri gayet nazik ve güler yüzle karşılayacaktır. Emin olun, onlar sizlerin heyecanızın farkında ve bu heyecanınızı yenebilmeniz adına sizlere yardımcı olacaktır. Mülakatın yapılacağı binaya gittiğinizde öncelikle lobi, ön salon gibi bir alanda bekleyeceksiniz. Elinde çağrı listesi olan bir yetkili adınızı anons edecek ve sizi mülakatın yapılacağı odaya alacak. Bu esnada cep telefonunuzu dışarı bırakmanız istenecektir.
5- Mülakatın yapılacağı odaya ilk giriş nasıl olmalı, içerideki tavır ve davranışlarda nelere dikkat edilmelidir?
Mülakatın yapıldığı odaya çağrıldığınızda mutlaka kapıyı çalarak içeri girmeli, komisyon üyeleri selamlanmalı ve komisyon başkanı veya üyeler "otur" demeden asla oturulmamalıdır. İçeri girdiğinizde karşınızda üç komisyon üyesinin oturduğu bir masa olacak. Siz de onların kam karşısına konulmuş bir sandalyede oturacaksınız. Selamlama sırasında "İyi günler efendim, iyi günler, iyi çalışmalar efendim" gibi selamlama unsurları kullanılmalıdır.
Komisyon üyeleri söz hakkı vermeden veya soru sormadan konuşulmamalıdır.
6- Mülakatın yapılacağı odada beni neler bekliyor?
İçeri girip yerinize oturduktan sonra komisyon üyelerinin oturduğu masanın önünde onlarca zarfın içerisinde olduğu bir kutu göreceksiniz. Komisyon görevlileri sizlerden bir tane zarf çekmenizi isteyecek, numaralı zarfınızı aldıktan sonra içinden çıkan soru kağıdının birini komisyon üyesine verecek birini de kendiniz alıp yerinize oturacaksınız. Sorulara başlamadan önce komisyon üyeleri sizi tanımaya çalışacaktır. Özellikle diksiyonunuza, hitabetinize, ikna kabiliyetinize bakılacak olan bu bölümde 'Öğretmenlik mesleğini neden tercih ettiniz, öğretmen olursanız neler yapmak istiyorsunuz, eğitim camiasına, ülkenin eğitimine katkınız neler olacak, bayrağın dalgalandığı her yerde görev yapmaya hazır mısınız, sözleşmeli öğretmenliğin şartlarını biliyor ve bu şartlara göre çalışmayı kabul ediyor musunuz?' gibi sorular sorulacaktır. Zarfınızda iki ya da üç soru olacaktır.
Genel kültür soruları genellikle tarih ve edebiyat alanından, güncel konulardan çıkacaktır. Sizden ilk soruyu okumanız ve cevaplamanız istenecektir. Cevabınızı aynı zamanda önünüzdeki kağıttaki cevap bölümüne de yazacaksınız. Sırayla tüm sorular için bu şekilde cevaplanacak. Ardından soru kağıdını imzalayarak komisyon görevlilerine teslim edecek ve sınava girdiğinize dair çizelgeyi de imzalayarak çıkacaksınız. Böylelikle günlerdir beklediğiniz mülakatın da sonuna gelmiş oldunuz.
Etkili Bir Mülakat İçin Özellikle Şunlara Dikkat Edilmelidir:
a) Mülakat sırasında saygı ve nezaket kurallarına dikkat edilmelidir.
b) Oturulacak yer gösterilmeden oturulmamalıdır.
c) Komisyon üyeleri ile göz temasından kaçınılmamalıdır. ç) Mülakat esnasında saat, aksesuar vb şeylerle uğraşılmalıdır.
d) Mülakatın yapılacağı odaya çanta, güneş gözlüğü vb eşyalarla girilmemelidir.
e) Cevabı bilinmeyen sorulara "bilmiyorum" yanıtı verilmelidir. Sorular cevaplanırken, iyice düşünülmeli ve öyle cevap verilmelidir.
f) Öğretmenlik mesleğinin sevildiği ve bu mesleğin icra edilmek istendiği karşı tarafa hissettilmelidir.
g) Komisyon üyeleriyle asla tartışmaya girişilmemelidir.
ğ) Tutum ve davranışlar, komisyon tarafından kısa sürede adayın kişiliği hakkında bilgi sahibi olunmasına yardımcı olacağı için önemlidir. Bu açıdan davranışlar kabul edilebilir nitelikte olmalıdır.
Umarım bu yazımız öğretmen adayı arkadaşlarımıza yardımcı olur ve hak eden arkadaşlarımız eğitim camiamızda yer alarak, daha müreffeh yarınlara ulaşabilmemiz adına ülkemizin eğitimine katkıda bulunur.
