EYT düzenlemesinin çıkmasına sayılı günler kaldı. Milyonlarca EYT'li çıkacak olan yasayı beklerken bir taraftan da yasanın kapsamını ve hangi şartlarda emeklilik işmkanı sunulacağını da merak ediyor. İşte adım adım sorularla merak edilenlere yönelik cevaplar:
1. SORU: Yaşı dolan EYT'li 5000 günde emekli olacak mı?
Eğer EYT yasası çıkmamış olsaydı, 5.900 gün üzerinden emekli olacaktı. Bu durumda sadece prim günü koşulları farklı. 1999 yılı öncesinde SSK'lı kadınlar 5000 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresine tabi iken Emekli Sandığı iştirakçisi kadınlar 7200 prim gününü tamamlamak zorunda.
Eğer çıkartılacak olan EYT yasası ile 1999 öncesindeki prim günü ve sigortalılık süresi koşulları ile emeklilik hakkı getirilirse, Emekli Sandığına tabi kadınlar 7.200 günü, erkekler ise 9.000 günü tamamladıkları tarihten itibaren EYT'den yararlanırlar.
2. SORU: 18 yaşından küçükken SGK'ya sigorta girişi yaptıran EYT'den yararlanabilir mı?
Sigortalı olarak çalışmaya 18 yaşından önce başlamak, kişinin EYT'den yararlanmasını engellemez. Sadece bu kişinin sigortalılık süresi, 18 yaşın doldurulduğu tarihten itibaren başlar.
18 yaşından önce ödenen primler kişinin prim günlerine eklenir. SSK'lı bir erkek için aranan 25 yıllık sigortalılık süre şartı, 27 Haziran 2000 tarihinde başlar. 2025'te sigortalılık süresi tamamlanarak EYT'den yararlanılabilir.
3. SORU: 1999 öncesi SSK'lı memurlar EYT'den yararlanabilir mi?
8 Eylül 1999 tarihi ve öncesinde SSK, BAĞ- KUR veya Emekli Sandığından herhangi birinde sigortalı olarak çalışmış olanların prim günü koşulları farklı. 1999 öncesinde SSK'lı olan kadınlar 5000 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresine tabi iken, Emekli Sandığı'ndakiler 7200 prim gününü tamamlamak zorunda olacaklar.
ıkacak yasa ile 1999 yılı öncesindeki prim günü ve sigortalılık süresi koşulları ile emeklilik hakkı getirilirse, Emekli Sandığına tabi kadınlar 7.200, erkekler 9.000 günü tamamladıkları tarihte EYT'den yararlanır.
4. SORU: Staj başlangıç sayılıyor mu?
Staj ve çıraklık dönemi sigortaların başlangıç sayılıp sayılmayacağıyla ilgili bir soruya daha önce alışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin açıklamasında, "Onlar EYT kapsamında değil zaten. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. ıraklık ve stajyerlik bir sigorta girişi değil. Onlar sağlık sigortasını korumak üzere geliştirilmiş bir sistem" yanıtını vermişti.
5. SORU: Kimler yeni düzenlemeden yararlanacak?
İlk sigortalı olduğu tarih Eylül 1999'dan önce olanlara yönelik bir düzenleme olacak. Bu tarihten önce sigortalı olan kadın çalışanlar 20 yıllık çalışma ve 5 bin gün prim günü tamamlarsa düzenlemeden yararlanacak.
Eylül 1999 yılından önce sigortalı olan erkek çalışanlar; 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin prim günü doldurmuşsa emekli olacak. Düzenlemeden yararlanmak için çalışma süresinin ve 5 bin prim günün doldurulması şart. Hizmet süresini doldurmayanlar ve prim gün sayısı eksik olanlar düzenlemeden yararlanamayacak.
EYT'den yararlanacak kişi sayısı nedir?
İlk etapta çalışma yılını ve prim gün sayısını tamamlayanlar emekli olacak. Prim gün sayısı ya da çalışma yılı emeklilik için eksik olanlar prim gün sayılarını ve çalışma yıllarını tamamladıklarında düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecek. Eylül 1999 öncesi sigortalı olup da çalışma yılını ve prim gün sayısını dolduran 1.5 milyon kişi var. (Bu rakam yılsonu itibarıyla değişebilir. ünkü prim gün sayısına bakılıyor)
İlk etapta bu kişiler emekli olacak. Sonrasında prim gün sayısını ve çalışma yılını dolduranlar düzenlemeden yararlanıp emekli olacak. Bu kişilerin sayısı 4 milyon olarak açıklandı. Dolayısıyla düzenleme herkesi kapsıyor.
EYT'de yaş ve prim şartı değişecek mi?
8 Eylül 1999 öncesi ve 5000 prim gün şartı değişmiyor. Erkekler için 25, kadın çalışanlar için 20 yıl şartı yerine getirildiğinde bundan yararlanabiliyorlar.
Düzenleme ne zaman olacak?
Aralık ayında yasal düzenleme Meclis'e gelecek, Meclis'te görüşüldükten sonra yasa çıkacak ve yeni düzenleme 2023 ilk aylarında uygulamaya geçecek.
