ADEN (AA) - MUHAMMED EL-VAFİ - Yemen'de yaklaşık 9 yıldır savaş, mayınlar ve tutuklamalar nedeniyle zor zamanlar geçiren siviller, tedavi için de tehlikeli ve yorucu alternatif yollar kullanmak zorunda kalıyor.
Suudi Arabistan sınırındaki Hacce kentinden bölge sakinleri, tedavi için ülkenin güneyindeki Huha Limanı'na gitmek üzere sandallarla denize açılıyor.
Ülkenin kuzeybatısındaki Midi sahil bölgesine bağlı bir köyde yaşayan ve mayın patlaması sonucu sağ bacağını kaybeden Hadi Mutenbek, 32 kişiyle tedavi için denize açılan Yemenlilerden.
Üç yıl süren protez bacak arayışlarının sonuçsuz kaldığını dile getiren Mutenbek, "Normal hayatıma geri dönebilmek ve tedavi olmak için yaşamımın en zor kararını aldım. 7 kadın ve 2 çocuğun da olduğu bir balıkçı teknesinde tehlikeli bir yolculuğa çıktık. Deniz mayınları ve Husi botların saldırı ihtimalleri de vardı." dedi.
Mutenbek, yolculuğun "balıkçı teknesiyle denizde yaklaşık 26 saat, bir vilayetten diğerine karada yaklaşık 72 saat sürdüğünü" söyledi.
Denizde yolculuk yaptıkları sırada teknenin basit bir arıza nedeniyle bir saat çalışmadığını aktaran Mutenbek, kuru ekmek, su ve hurmadan başka azıkları olmadığını ifade etti.
- "Sol ayağım kesildikten sonra depresyona girdim"
Yemenli Fatma Şui Zeliy de mayına basması sonucu sol ayağını kaybetmiş.
AA muhabirine konuşan mayın mağduru Yemenli, "Husilerin ablukaları, sağlık merkezlerinin bulunmaması, sağlık personelinin yeterli olmaması gibi sebeplerle tehlikeleri göze alarak deniz yolculuğuna atılmak zorunda kaldık." dedi.
Geçen ağustos ayında kendi gibi vücudunun bazı bölümlerini kaybeden Yemenlilerle birlikte tedavi olmak amacıyla deniz yolcuğuna çıktıklarını aktaran Zeliy, dalgalar arasında ölümle burun buruna geldikleri çok zor anlar yaşadıklarını söyledi.
Zeliy, "Sol ayağım kesildikten sonra depresyona girdim. Bu maceraya atılmak dışında başka seçeneğim yoktu." diye konuştu.
Hacce'nin Hiran ilçesinin Sağlık Müdürü Makbul Hadi, ilçede çok sayıda kalp hastası, göz hastası, 35 kanser hastası ile çeşitli kronik hastalar olduğunu, ancak kendilerine sağlık hizmeti sunulamadığını belirtti.
Hadi, çaresiz durumdaki hastaların bölgede sağlık kuruluşlarının yetersizliği sonucu şehir dışında tedavi olmak zorunda kaldığını ancak kalacak yer, ulaşım ayrıca tedavi masraflarını karşılamakta zorlandıklarını söyledi.
Bazı vakaların yurt dışında tedavi edilmesi gerektiğini kaydeden Hadi, ancak abluka, hastanın ekonomik durumu ve yaşam koşulları nedeniyle buna imkan olmadığını dile getirdi.
- "Ülke genelinde sağlık kuruşlarının ancak yüzde 51'i hizmet veriyor"
Hacce'ye bağlı Midi ilçesi Sağlık Müdürü Ali Serrac da ilçedeki yaklaşık 4 bin 500 kişinin yıllardır Husilerin ablukasına maruz kaldığını, bunun yanı sıra altyapının zarar görmesinin halkın sıkıntılarını katladığını belirtti.
"Ülke genelinde sağlık kuruşlarının ancak yüzde 51'i hizmet veriyor." diyen Serrac, şiddet olaylarının hastaların tedavi için sağlık kurumlarına gitmesinin önünde engel teşkil ettiğini söyledi.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Temmuz 2022'de yayımladığı raporda, 30,5 milyon nüfuslu Yemen'de 20,1 milyondan fazla insanın en basit sağlık hizmetlerine ulaşamadığını belirtmişti.
- Yemen'deki iç savaş ve insani kriz
Yemen'deki İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği raporlarına göre, iç savaştan dolayı Yemen halkının yüzde 73'ü (yaklaşık 23,4 milyon) insani yardıma muhtaç hale geldi; 4,3 milyon kişi yerinden edildi.
Ülkede 13 binden fazlası sivil 377 bin kişi çatışmalar nedeniyle hayatını kaybetti.
