Eğitim-İş’ten 29 Ekim Uyarısı: “Atatürk ile Partili Cumhurbaşkanı Aynı Karede Olamaz!”

Eğitim-İş Sendikası, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı öncesinde bazı ilçe milli eğitim müdürlüklerinden okullara gönderilen “poster talimatı”na tepki gösterdi. Sendika, “Milli bayramlar siyasi propaganda sahası değildir” diyerek, kamu kurumlarının tarafsızlık ilkesine dikkat çekti.
Eğitim-İş Sendikası, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları öncesinde bazı ilçe milli eğitim müdürlüklerinin okullara gönderdiği iddia edilen tartışmalı bir talimatı sert bir dille eleştirdi. Sendika, talimatta Türk Bayrağı ve Atatürk posteri ile birlikte Cumhurbaşkanı posterinin de asılmasının istendiğini belirterek, bunun kamu kurumlarının tarafsızlık ilkesine açık bir müdahale olduğunu savundu. Yapılan açıklamada, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hiçbir makamla kıyaslanamayacağı vurgulandı ve söz konusu talimatın derhal geri çekilmesi çağrısında bulunuldu.

Eğitim-İş’in uyarısı, 29 Ekim hazırlıkları sırasında eğitim camiasında geniş yankı uyandırdı. Bazı ilçe milli eğitim müdürlüklerinden okullara gönderildiği ileri sürülen yazılı talimatlarda; törenlerde Türk Bayrağı’nın sağına Atatürk posteri, soluna Cumhurbaşkanı posterinin asılmasının istendiği belirtiliyor. Gönderilen bu talimata ilişkin açıklama yapan Eğitim-İş Sendikası, uygulamanın kamu kurumlarının tarafsızlık ilkesiyle bağdaşmadığını savundu.

Sendika açıklamasında, milli bayramların kamuoyunun ortak değerlerini pekiştiren etkinlikler olduğu, bu alanların siyasi propaganda aracı haline getirilemeyeceği vurgulandı. Eğitim-İş, öğretmenlerin ve öğrencilerin bu tür yönlendirmeler nedeniyle siyaset ortamına çekilmemesi gerektiğini belirterek, söz konusu talimatın kamu kurumlarının “siyaset üstü” niteliğine doğrudan müdahale olarak değerlendirilebileceğini öne sürdü.

Ayrıntılara göre, talimatın gönderildiği belirtilen yazılarda fiziksel yerleşim açısından bayrak ve poster düzenine dair spesifik istekler yer almakta. Eğitim-İş, bu düzenlemenin Atatürk’ün eşsiz konumunu ve anayasada yer alan laik, demokratik hukuk devleti ilkelerini zedeleyebileceği endişesini dile getirdi. Sendika, özellikle kamu kurumlarının “ortak değerleri” temsil etmesi gerektiğine inanıyor; açıklamada, Atatürk’ün pozisyonuyla partili bir siyasi figürün aynı düzlemde sunulmasının tarihsel ve devlet geleneği açısından sorunlu olduğu belirtildi.

Eğitim camiası ve sendika temsilcileri, milli bayramların içerik ve sembollerinin kanun ve yönetmeliklerle belirlendiğini hatırlatarak, bu sınırların dışına çıkılmasının kamusal tarafsızlığa zarar vereceğini ifade etti. Öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin kamuya ait alanlarda tarafsız, kapsayıcı ve devletin ortak değerlerini yansıtan uygulamalar beklediği vurgulandı.

Bir diğer dikkat çekici nokta, tartışmanın yalnızca sembolik düzenlemeyle sınırlı kalmayıp, okulların eğitim misyonu ve tarafsızlık algısı üzerinde uzun vadeli etkiler yaratma potansiyeli taşıması. Sendika yetkilileri, toplumsal bütünlüğün korunması amacıyla, eğitim kurumlarının siyasi taraflardan uzak tutulması gerektiğini; aksi hâlde okullarda güven, nesneliyet ve akademik özerkliğin zedelenebileceğini savundu.

Konunun kamuoyundaki yankısı arttıkça, özellikle eğitim camiasından gelen çağrılar şu noktalara odaklanıyor: (1) Bayram törenlerinde kullanılacak sembol ve materyallerin hukuki çerçevesine riayet edilmesi, (2) okulların parti ya da kişisel siyaset düzlemine çekilmemesi, (3) yönetici ve öğretmenlerin görev tanımları doğrultusunda tarafsız görev yürütmelerinin temini.

Eğitim-İş yetkilileri, talimatın geri çekilmesi ve benzer uygulamaların tekrar etmemesi yönünde ivedi adımlar atılmasını talep etti. Ayrıca sendika, konuyu takip edeceklerini ve gerektiğinde hukuki ve idari yollarla hakkın korunması için girişimlerde bulunabileceklerini belirtti.

Kamuoyunda ve eğitim çevrelerinde sürecin nasıl evrileceği, yetkili makamların yanıtı ve ilgili kurumların atacağı adımlara bağlı olarak takip edilecek bir gündem yaratmış durumda. Milli bayramların içerik ve uygulamalarına dair ortaya çıkan bu tartışma, devletin tarafsızlığı, eğitim kurumlarının rolü ve milli değerlerin korunması bakımından daha geniş çerçevede tartışılmaya açıldı.

“EĞİTİM-İŞ NE DEDİ?” — 

Eğitim-İş: “Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, hiçbir siyasi makamla kıyaslanamaz. Atatürk posteri ile partili bir Cumhurbaşkanı posterini aynı düzleme koymak, hem tarihi gerçeklere hem de devlet geleneğimize aykırıdır. Milli bayramlar siyasi propaganda zemini değildir. Talimat derhal geri çekilsin.”

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Bu olay, eğitim kurumlarının kamusal tarafsızlık ilkesi ile semboller üzerinden yürütülen politik mesajlar arasındaki hassas sınırı yeniden gündeme taşıdı. Eğitim-İş’in çağrısı, hem eğitim dünyasında hem de kamu vicdanında yankı buldu; konu, yetkili kurumların açıklamalarına göre şekillenecek. Okul yönetimleri, öğretmenler ve veliler için ise kısa vadede gözetilecek ana prensipler net: tarafsızlık, ortak değerlerin korunması ve yasalar çerçevesinde hareket.