Bugün, 23 Temmuz 2025 Çarşamba
  • BIST 100

    10616,09%0,19
  • DOLAR

    40,42% 0,06
  • EURO

    47,47% -0,03
  • GRAM ALTIN

    4464,87% 0,16
  • Ç. ALTIN

    7068,94% 0,00

Dijital Din, Geleneksel Dine KarşI

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Doç. Dr. Şevki Işıklı ve öğrencisi Hilal Gökbayrak yaptıkları son araştırmalarında dini mesajın yayılımını modelledi.

Eğitim 12.01.2022 10:41:21 0
Dijital Din, Geleneksel Dine KarşI

Dijital dini teorileştirebilmek için önce dini iletişimin modellenmesinin gerektiğini belirten Işıklı ve Gökbayrak’ a göre dijitalleşme, muhafazakarlığın kaynağı ve koruyucusu olarak görülen dini dahi dönüştürüyor. Din tasarımında radikal değişimlere yol açan dijitalleşme, dinden dijital dine geçiş durumunun ortaya çıkmasına sebep oluyor. Dijital din olgusunu, dijital beşeri bilimlerin yeni bir disiplini olarak tanımlayan araştırmacılar, dijital din terminolojisi, sorunları, dijital beşeri bilim paradigması ve araştırma tekniklerini tasvir etmiş, “dijital din” araştırmaları için teorik bir çerçeve sunmuşlar.

Tek Tanrılı Dinlerde Dinî İletişim Modeli

Geleneksel tek tanrılı semavi dinlere göre şekillenen bu model, Tanrı’nın insanlarla nasıl iletişim kurduğunu göstermektedir.

Ocak ayında yayınlanan “Dijital Dı̇n Teorı̇sı̇: Dijital Din, Geleneksel Dine Karşı” adlı çalışmada “dijital din”, yeni iletişim teknolojileri ve yeni medya araçlarında yaşanan değişiklikleri ve dinin dijital kültür içinde nasıl tasarlandığını tanımlamak için kullanılıyor. Araştırmada dinin dijitalleşmesiyle birlikte kullanıcı odaklı din olgusunun gelişmesinin beraberinde getirdiği çeşitli tartışmalara da yer verilmiş.

“Sanal ağların dinî metinlerin dijital ortama aktarılıp her an okunabilme imkânı sağlaması klasik doğrusal metinlerin yerini, hiper-metinsel metinlere hatta sosyal medya paylaşımlarına bırakmasına, geleneksel okuyucunun ihtiyaç̧ duydukları dinî bilgiyi öğrenmek için din adamlarına daha az ihtiyaç duymasına, açıklayıcı ve yorumlayıcı bir otoritenin yokluğunda dinî metinlerin geleneksel bağlamından kopuk motamot alımlanmasına ve sosyal medyayı oldukça aktif kullanan medyatik vaizlerin ortaya çıkması gibi bazı sorunlarla karşılaşılmasına sebep olmaktadır.”

 

Araştırmalarını üç adımda yürüttüklerini dile getiren Işıklı ve Gökbayrak, ilkin kültür kavramının tanımları ve sözlü kültürden dijital kültüre geçişte tarihçesine yer verip dijitalleşme sürecinin kültüre yansımalarını, dijital göçmenler ve dijital yerlilerin kullandıkları dijital kültür araçlarının gündelik hayatlarına bakan yönünü, uzaktan eğitim ve dijitalleşen sanat, e-devlet ve e-ticaret gibi yeni kavramlar ışığında incelemiş.

İkinci olarak geleneksel dinin toplumsal işlevleri ele alınmış, iletişim modellerinin dinî iletişime uyumuna yer verilmiş. Son olarak ise dijital din olgusunun kavramsal çerçevesi oluşturulurken, bu alanda yapılan güncel çalışmalar incelenmiş. alışmada dinin yeni iletişim teknolojileri ile internet üzerinde işlevsellik kazanmasına kadar geçen süreç, yeni medya araçları ve mobil uygulamalar kapsamında çalışılmış. Dijital dinin yan etkilerini tespit ettikten sonra ise dijital din olgusunun geleneksel dinî söylem ile karşılaştırıp tartışmaya açmışlar.

Araştırmacılara göre dijital din olgusunun gözlenebilir yan etkileri, dijitalleşen dine mesafeli yaklaşanlar için önemli ipuçları içerebilir. Zira gittikçe büyüyen ve etkisini genişleten dijital din olgusuna birçok yan etki eşlik etmektedir. Bunlardan birkaçı çalışmada şöyle sıralanmış:

• Dinî Otoritenin Zayıflaması

• Kutsalın Tahribi

• Dinî Bilgide Dezenformasyon

• Mahremiyet, Riya ve Vaaz Kavramlarında Anlam Kayması

Geleneksel dinin, tüm kişi ve kurumlarıyla birlikte dijital dinin genişleyen etki alanı içinde gittikçe küçüldüğüne vurgu yapan çalışmanın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Yorum

2025-2026 Özel Üniversite Fiyatları!

Güldür Güldür Şok Ayrılık

Roketsan'dan Savunma Sanayiine Güçlü Katkı: Yeni Nesil Füzeler Gökbora, Eren, İHA-300, Akata ve Hipersonik Tayfun Blok-4 Tanıtıldı

Radar Aracına Çarpan Otomobil 1'i Polis 2 Kişiyi Yaraladı!

Köyüne Dönene 3 Milyon TL Destek: Tarım ve Hayvancılıkta Yeni Dönem Başladı

Tıp Fakültelerinde Zirvedeki 10 Üniversite Açıklandı: Koç Üniversitesi İlk 24'ü Arıyor!

İzinsiz çalışıp sınırdışı kararı alan kişilerin masraflarının işveren tarafından karşılanmasına dair yönetmelik yayımlandı

Hukuk Fakültesi Barajı Tartışması: YÖK’ün 100 Bine Düşürme Kararı Öğrencileri Mağdur Etti!

İl milli eğitim müdürü olarak atanan İlhan Saz göreve başlama ve teşekkür mesajını yayınladı

500 Bin TL Faizsiz, 1 Yıl Ödemesiz Kredi! Bankadan Sıfır Faizli Destek Kredisi Fırsatı

Uzman Öğretmenlik ve Başöğretmenlik Başvurularına Kimler Katılamayacak? MEB'den Kritik Duyuru!

Öğretmenler Dikkat! Maaş Karşılığı ve Ek Ders Saatleri Yarı Zamanlı Çalışmaya Engel Mi?

Şehit Gültekin Kubilay Atik İlkokulu Öğretmeni Meral Belek Vefat Etti

Balıkesir, Giresun, Rize ve Kahramanmaraş’a Yeni Eğitim Müdürleri Atandı

Termometreler Yandı: Aydın’da 43,6 Dereceyle Rekor Sıcaklık!

Orhan Şen’den İstanbul Valisi’ne Çağrı: Mesai Saatleri Değişsin, Sıcaklık Afete Dönüşmesin!

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Barış İçin Caydırıcılık Şart, Yerlilik Oranı Yüzde 80'i Aştı

Emeklilerin Seyyanen Zam, Memurların 3600 Ek Gösterge Hasreti Bitiyor Mu? İşte Son Durum!

Emeklilere 27 Bin TL’ye Kadar Nakit Promosyon: İşte Banka Banka Güncel Tutarlar

AÖL soru ve cevap anahtarı görüntüleme! 2025 AÖL 3. dönem soruları ve cevapları açıklandı mı, ne zaman açıklanacak?

Yaz Tatilinde Ek Gelir Fırsatı: ÖSYM Sınav Görev Ücretlerine Büyük Zam Geldi!

2025 İl Dışı Mazeret Atamaları Başladı: Öğretmenler İçin Kritik Takvim Açıklandı

MEB 2025-2026 Eğitim Öğretim Yılı Takvimini Açıkladı: Okullar Ne Zaman Açılıyor?

Milli Eğitim Bakanlığı’ndan 10 Bin Öğretmen Ataması İçin Yeni Açıklama

Ankara Valiliği’nden Rekor Promosyon: Tek Seferde 105 Bin TL!

MEB'den Özel Eğitim Öğrencilerinin Velilerine Acil Dolandırıcılık Uyarısı

Öğretmenlik Kanunu, İklim Yasası, Yargı Reformu: TBMM’de Değişimin Yılı

12 yıllık zorunlu eğitim süresinde düşüş sinyali? Bakan Yusuf Tekin’den önemli açıklama

Öğrencilere 100.000 TL nakit, 40.000 TL aylık burs imkanı

MEB Genel Müdürü LGS iddialarının ardından neden görevden alındı? Bakan Tekin’den açıklama

Yükleniyor

YAZARLAR