BALİ Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin Fransa ile en önemli konularından birinin SAMP-T meselesi olduğunu belirterek, "Bu konuyla ilgili İtalya Başbakanı ile yaptığımız görüşmede, 'Teknik bazı sorunlar kaldı, bunları da çözmek suretiyle üçlü olarak Fransa-İtalya-Türkiye SAMP-T meselesini de kısa zamanda çözelim.' dedi." ifadesini kullandı.

Erdoğan, G20 Liderler Zirvesi için bulunduğu Endonezya'nın Bali adasında Türk gazetecilere açıklamalarda bulundu, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile G20 Zirvesi kapsamında yaptığı görüşme hatırlatılarak, Macron'un zirve öncesi yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin Afrika'da özellikle emperyal tavırlar sergilediği emperyalist olduğu" yönündeki iddialarının gündeme gelip gelmediği sorulan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Her konuyu, her yerde gündeme getirmek o konunun ciddiyetini ortadan kaldırır. Ben ona sadece dedim ki 'Emmanuel, bazı yerlerde bana sataşıyorsun, daha önce de konuştuk. Sen dedin ki 'Hanımlar gayet iyi anlaşıyor ama biz anlaşamıyoruz.' 'Yok, yok anlaşıyoruz, bugün burada gayet iyi görüşmelerimiz oldu.' dedi. 'Bundan sonra da bu böyle devam etsin. Herhangi bir sıkıntıya fırsat vermeyelim.' dedim. Bu konularla ilgili olarak da yine aynı durumu koruduk. Ancak biliyorsunuz bizim Fransa ile en önemli konulardan bir tanesi SAMP-T meselesi. Bu konuyla ilgili İtalya Başbakanı ile yaptığımız görüşmede dedi ki 'Teknik bazı sorunlar kaldı, bunları da çözmek suretiyle üçlü olarak Fransa-İtalya-Türkiye SAMP-T meselesini de kısa zamanda çözelim.' İtalya Başbakanı ile ilk görüşmemizdi ama çok ciddi, kararlı bir görüşme yaptık. Özellikle de savunma sanayisine yönelik yaptığımız görüşme iyi oldu. Bunun yanında enerji ile ilgili yaptığımız görüşme iyi oldu. Libya konusunda iyi bir görüşme yaptık. Göçle ilgili iyi bir görüşmemiz oldu. 'Bu konularla ilgili kısa zamanda sizleri Türkiye'ye bekliyoruz. Türkiye'de bu konuları ilgili arkadaşlarımızla beraber de ele alarak sürdürelim.' dedik. O da not etti."

- "Türkiye'nin enerjiyle ilgili bir sorunu kalmayacak"

Endonezya ziyareti öncesi, "Türkiye'nin yaşanmakta olan enerji krizinin çözümü bakımında da anahtar konumda olduğunu hatırlatacağım." açıklaması ve enerji üssü kurulumuna ilişkin gelecek günlerde somut bir adım atılıp atılmayacağı sorulan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu yanıtı verdi:

"Enerji konusunda Türkiye olarak şu an itibarıyla iyi bir konumdayız diyebilirim. Birilerine muhtaç değiliz. Hele hele Akkuyu olayı şurada 2-3 sene içinde bittiği anda, oradan da çok ciddi bir kapasiteyi elde etmiş olacağız. Ardından ben yine Sayın Putin'le Sinop'u da görüşmüştüm. Orada da inşallah dört türbin inşa edeceğiz ve Akkuyu kadar -belki daha fazla- oradan da elde edeceğiz. Bunları da elde ettiğimiz andan itibaren Türkiye'nin zaten enerjiyle ilgili bir sorunu kalmayacak. ok daha iyi bir konuma geleceğiz. Ve biz, enerji ihracına da rahatlıkla başlayabiliriz."

Bu arada Türkiye'ye "Sizi enerji noktasında da destekleyebiliriz" diyen ülkelerin de bulunduğunu aktaran Erdoğan, "Bu konuda onlarla da bu ilişkilerimizi devam ettireceğiz. İnşallah gerekirse oralardan da kendimiz için olmaktan öte alıp ihracını yapma, yani SWAP diyebileceğimiz bir süreci de başlatma şansımız ayrıca var. İsim vermeyeyim, onu gidip görüşüp, karara bağladıktan sonra açıklarız." dedi.

Zirvede, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile görüşmesi hatırlatılarak, "Meloni'nin seçim öncesi konuşmaları ile sizin çizdiğiniz olumlu görüşmede, koalisyon ortağı Berlusconi'nin etkisi var mı; Türkiye'nin önemini bilen isimlerden birisi olarak? Avrupa Birliğini sarsabilecek kadar Brüksel'den yetkileri geri almak isteyen bir duruşundan bahsediliyordu. Siz nasıl bir izlenim aldınız kendisiyle görüşmede?" sorusu üzerine Erdoğan, şöyle konuştu:

"Gerçekten Berlusconi'yle ve aynı zamanda Berlusconi'nin mesai arkadaşlarıyla seçim kampanyasında ciddi bir dayanışması oldu. Sözünü esirgemeyen bir hanımefendi. Türkiye ile olan münasebetlerini dört başlıkta öne çıkarmayı özellikle ifade etti. Bu başlıklardan biri 'enerji konusunda dayanışmayı artırabiliriz.' Biliyorsunuz ENI onların en önemli enerji şirketi. Göç konusu onların da bizim gibi sıkıntıda olduğu bir konu. Bunun dışında 'savunma sanayine yönelik ilişkileri bundan sonra daha da artırabiliriz?' dediler. Bunun üzerinde durabiliriz özellikle. Savunma sanayisi ile ilgili tabii SAMP-T konusu önem arz ediyor. İtalya ile Avrupa Birliği'nde gelecek destek de önem arz eden konuların içerisinde. 'İtalya'da biz şu anda iyi geldik, sayısal olarak iyi bir konumdayız.' dedi. Bu noktada da Avrupa'da dayanışma içerisinde olacağımız bir ülke. Uzun zamandır İtalya ile münasebetlerde bir zayıflama vardı. Bunu yeniden bir canlandırma konumuna gelebiliriz. Bu konuda mutabakatımızı orada karşılıklı olarak yineledik ve İtalya ile adımlarımızı da bu şekilde inşallah atacağız."

- "Siyasette ebedi olarak dargınlık olmaz"

Türkiye'nin Körfez ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirdiği hatırlatılarak, "Siz, 'Vakti, saati geldiğinde Esad'la da görüşebiliriz.' demiştiniz. Bu açıklamanızın ardından Rusya, 'Böyle bir görüşme olursa, ev sahipliği biz yapabiliriz.' demişti. Bu iki ülke ile ilgili son gelişmeler ne durumda?" sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Siyasette ebedi olarak dargınlık, kırgınlık, küslük olmaz. Vakti, zamanı geldiği anda oturur, değerlendirir, ona göre de bir yenilemeyi yapabilirsiniz. Şu anda Türkiye olarak bu konularda sıkıntılı olduğumuz ülkelerle ilişkileri yeniden ele alabiliriz. Hele hele Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz. Ve buna göre de yolumuza inşallah o şekilde devam edebiliriz." cevabını verdi.

Bitlis'te başıboş köpeklerin ısırması sonucu bir çocuğun kuduz olduğu ve tedavi gördüğü hastanede yaşamı yitirdiği hatırlatılarak, sahipsiz köpeklerle ilgili bir çalışma olup olmayacağı sorulan Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:

"Öncelikle hayatını kaybeden yavrumuza Allah'tan rahmet diliyorum. Sahipsiz hayvanların yeri sokaklar değil, barınaklardır. evre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığına gerekli talimatları verdim. Bakanlarım çalışıyor. Bu işi boş bırakmamalıyız. Konuyla ilgili atılacak adımlar neyse, ne tedbir gerekiyorsa yerine getirilecek. Bu konuda öncelikli olarak belediyeler, barınaklar inşa ederek sahipsiz, başıboş sokak hayvanlarını toplamalı. Mesela bizim Konya Büyükşehir Belediyemizin gerçekten çok örnek bir çalışması var. İstanbul'da Beykoz Belediyemizin de gerçekten çok örnek bir çalışması var.

Yani hem teşhis hem tedavi ve ondan sonra da hayvanları garipsemeyecekleri alanlara salıverme gibi bir çalışmayı şu anda Beykoz Belediyemiz de Konya Büyükşehir Belediyemiz de yapıyor. Ayrıca mesela İstanbul'da Orman Bölge Müdürlüğümüz ile Valiliğimizin müşterek yeni bir çalışmaları var. Bu hayvanların bakılabileceği ve daha sonra dernekler tarafından bunların bakımının üstlenilebileceği bir uygulamayı müştereken çalışıyorlar. Daha sonra da bunu bütün illere uygulamayı düşünüyoruz. Orman Bölge Müdürlüğü bu hayvanlar için uygun yerler ve hayvan severlerin de gelip ilgilenebilecekleri mekanlar oluşturmaya çalışıyor. Epey bir ilerleme de kaydedildi."

- Togg ile ilgili eleştiriler

Yerli araç Togg'un gençler tarafından ilgi gördüğü belirtilerek satışa sunulduğunda gençlere özel bir kampanya olup olmayacağı sorulan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Şöyle bir nihai noktaya gelsin; pazarlama süreci içerisinde, pazarlama teknikleri açısından orada belki böyle bir şey de düşünülebilir ama şu anda henüz konuşulmuş bir konu değil. Tabii bütün maliyet analizleri vesaire yapıldıktan sonra bunların belli bir yol haritası var. Bu yol haritasına göre de hangi sürede, hangi rakamlarla bunu piyasaya sürelim, ne zaman bu fiyatlar farklı bir hal alabilir, bunları o çalışmalardan sonra açıklayacağız." ifadelerini kullandı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'ın Togg Gemlik Kampüsü açılış törenine davet edildikleri ama katılmadıkları hatırlatılan Erdoğan, "Şimdi ziyaret etmek istiyorlar. Niye olmasın dedik." karşılığını verdi.

Muhalefet liderleri Togg Gemlik Kampüsü açılış törenine katılmış olsalardı, birlikte fotoğraf verip vermeyeceği sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

"Bizim kimseyle alıp veremediğimiz yok. Bunlar bir defa -Bay Kemal başta olmak üzere- tutturmuş Külliye aşağı, Külliye yukarı. Nasıl olduysa bir kere geldi. Gel arkadaş, gel. Burası benim şahsi mülküm değil. Burası bu milletin. Burası hizmet mekanı. Ama yok, tutturdu kafaya onu, o şekilde gidiyor. Şimdi Togg'la ilgili de hani diyordu ya 'Nerede fabrika?' Şimdi gelmek istediklerini söylediler. Buyursun gelsin dedik. Aynı şekilde Meral Hanım da istemiş, o da buyursun gelsin. Gezdirin, görsünler; bütün o robotik sistemleri, makineleri, o araçların tabandan tavana kaynaklarından diğer bütün işlemlerine varıncaya kadar nasıl yapıldığını görsünler. Biz bundan mutlu oluruz. Geleceklermiş."

- Ahmet Kaya'nın kabrinin nakli

Şair, yazar ve fikir insanı Sezai Karakoç ve sanatçı Ahmet Kaya'nın vefat yıldönümü olduğu ve haklarındaki düşüncesi sorulan Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:

"Her ikisine de Allah rahmet eylesin. İki gün önce de Ahmet Kekeç kardeşimin vefat yıldönümüydü. Onu da rahmetle anıyorum. Tabii Sezai Karakoç zaten sürekli olarak şiirlerini okuduğumuz, terennüm ettiğimiz bir üstadımız. Ahmet Kaya da ben cezaevine girerken Yedikule'de Kazlıçeşme'de yapılan programa gelmişti. Bu anlamlı günümüzde onun orada yaptığı konuşma, söylediği parçalar hakikaten unutulmazdı. Ben tabii istedim ki nakli kubur yapmak suretiyle Fransa'dan alalım, burada defnini yapalım. Aile olumlu yaklaşmadı, onun için getiremedik. Yoksa o, bu toprakların insanı. Ona yapılanları, o geceyi unutmamız mümkün değil. Kusura bakmayın, bazıları kızıyor 'niye öyle diyorsun' diye ama bu beyaz Türkler var ya; neler yaptılar malum.

Normal zamanda 'Ahmet Kaya şöyle, Ahmet Kaya böyle' Peki o gece yaptığınız ne? Neler demediler ki? Biz bir kez daha rahmet diliyoruz. Ama bizim nakli kubur teklifimiz hala masadadır. Bu teklifin değerlendirilmesiyle buna göre bir adım atılabilir. ünkü bu topraklar, onun toprağıdır. Yeter ki aile bu konuda kararını versin ve adımı da ona göre atarız. ünkü bu ülkede sevenlerinin olduğu kadar herhalde Fransa'da seveni olmaz."

(Bitti)