CANBERRA (AA) - Avustralya Savunma Bakanı Richard Marles, 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana bölgede yapılan en fazla askeri yığınağın ardından, AUKUS kapsamında İngiltere ve ABD ile imzalanan nükleer enerjiyle çalışan denizaltı üretimi anlaşmasının gerekli olduğunu söyledi.
Marles, anlaşma kapsamında İngiltere ve Avustralya'da üretilecek nükleer enerjiyle çalışan denizaltılara dair konuştu.
Söz konusu anlaşma için aylarca büyük diplomatik gayret sarf edildiğini vurgulayan Marles, Avustralya'nın Pasifik'teki askeri hareketliliğe karşı adım atması gerektiğini kaydetti.
Marles, ülkesinin askeri kapasitesini artırmayı ve daha fazla savunma harcaması yapmayı amaçladığını ve bununla ilgili de şeffaf olmayı istediklerini belirtti.
Çin, söz konusu anlaşmanın silahlanma yarışının artmasına ve nükleer silahların yaygınlaşmasına yol açabileceği uyarısında bulunurken, Marles anlaşmaya yönelik "Bölgedeki askeri yığınaklara ilişkin endişelerimiz bunların mantıksız şekilde yapılması ve komşuları neden yapıldığına dair tedirgin etmesidir. Bu sebeple neden bu adımları attığımızı açıklamak için de bu kadar gayret sarf diyoruz." dedi.
Marles, konuşmasında "Operasyonel açıdan, çok büyük askeri gücü olan Fransa ile Pasifik ve Hint okyanuslarının yanı sıra Avustralya'daki üsleri vasıtasıyla ilişkilerimizi güçlendiriyoruz." ifadesini kullandı.
Ayrıca Marles, söz konusu anlaşmaya dair Çin'e de bilgi vermeyi teklif ettiklerini ancak bu girişimin nasıl sonuçlandığına ilikin bilgisi bulunmadığını aktardı.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ise denizaltı üretiminin 178 ila 245 milyar dolara mal olmasının tahmin edildiğini açıklamıştı.
- AUKUS anlaşması
ABD, İngiltere ve Avustralya arasında 2021'de nükleer denizaltı teknolojisi alanında işbirliğini öngören "AUKUS" anlaşması imzalanmıştı.
Üç ülkenin isimlerinin İngilizcedeki kısaltmasından oluşan "AUKUS" güvenlik anlaşması kapsamında Güney Avustralya eyaletinin başkenti Adelaide'deki tersanelerde en az 8 nükleer enerjiyle çalışan denizaltı inşa edilecek.
Anlaşma uyarınca, Avustralya'nın sahip olacağı nükleer enerjili denizaltılar, Hint-Pasifik'te istikrarı desteklemek ve anlaşmaya taraf olan ülkelerin ortak değerleri ile çıkarlarının korunmasına katkı sunmak için kullanılacak.
AUKUS'un ardından Avustralya, "nükleer güce" ulaşmadan önce nükleer denizaltılara kavuşacak ilk ülke olarak kayıtlara geçecek.
- AUKUS Fransa ile gerilime neden olmuştu
Diğer taraftan, Avustralya, 2016'da Fransız Naval Group ile imzaladığı 12 geleneksel dizel elektrikli denizaltının yapımını öngören 90 milyar Avustralya doları tutarındaki sözleşmeyi Eylül 2021'de iptal etmişti.
Sözleşmenin iptali Fransa ile Avustralya arasında krize yol açmış, Fransa AUKUS'a tepki olarak Canberra ve Washington büyükelçilerini geri çekmişti.
Dönemin Avustralya Başbakanı Scott Morrison, anlaşmanın iptali hakkında Avustralya'nın Fransa'yı önceden bilgilendirdiğini belirtmişti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Morrison'un yalan söylediğini iddia etmişti.
Hint-Pasifik bölgesinde Çin'in büyüyen askeri varlığına karşı yapıldığı açıklanan AUKUS anlaşmasına tepki gösteren Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien ise "anlaşmanın bölgesel barış ve istikrarı ciddi şekilde baltalayacağı" eleştirisinde bulunmuştu.
